Lange leve – meer dan één leven lang - beton!

VELDHOVEN - 3 april 2023 - blog #7

In deze zevende blog vertelt Gerard over grafsteenteksten, dit tijdperk van duurzaamheid en relatief snel én voor “altijd” bouwen.

Tijdens een gesprek op een verjaardagsfeestje kwamen we op het eind van de avond in een kruismix van allerlei discussies terecht waarbij een tikje sinister onderwerp niet uit de weg werd gegaan. De vraag ging rond – wat zou jij op je grafsteen willen zien staan?

Met serieuze en evengoed grappige teksten werd een omschrijving gedeeld van iedere aanwezige. Zo tussen de sterke drank en nootjes door bedacht ik voor mezelf de kreet:

G.H.Brood is dood maar
gelukkig 100% biologisch afbreekbaar.

Wees gerust deze blog gaat over beton - grappig een product dat opgebouwd is uit natuurlijke materialen maar niet 100% biologisch afbreekbaar is of ooit zal worden..(?)

Welkom in dit tijdperk van duurzaamheid, duurzaamheid en nog eens duurzaamheid. Je zou er moe van worden. Toch vraagt het terecht de aandacht in de bouwwereld want werden bouwmaterialen “vroeger” als eerste getoetst op hun functie - in de huidige tijden wordt er nu eerst op het label gekeken of het ons welzijn voor nu en later blijft dienen. Dat milieuvriendelijke aspect krijgt zelfs de voorkeur als het toch iets minder functioneel is dan gewenst.

“Een product met oplosmiddelen komt er bij ons niet meer in”!

Beton is in basis een mix van bindmiddel; zand, grind en water. Het bindmiddel is van oudsher cement of een variant hierop. Als betontechnoloog is het normaal om de term cement in de betonwereld te noemen. Als (blog) schrijver worden woorden gekozen die soms stevig en soms zacht over moeten komen. Het woord bindmiddel klinkt zachter. Cementgebonden beton krijgt een label wat het niet verdient; cement is honderden jaren de bindende factor geweest en tot op de dag van vandaag dé factor die gebouwen de sterkte en overwinningskracht geeft die natuur en soms menselijk geweld kan trotseren. De betonstructuren doen dat niet één of twee keer. maar vele malen over een periode van 100 tot 200 jaar en verder. In theorie voor altijd en wat voor ze spreekt; er vindt nauwelijks degradatie plaatst. Sterker nog, het hydratatieproces stopt nooit, beton wordt in de tijd alleen maar sterker en harder. Beton geeft het gebouw karakter.

Toch nog even als metafoor: Ik wordt waarschijnlijk begraven in een houten kist, maar zal er niet naakt in liggen. Ze zullen me netjes kleden met hetgeen ik graag gedragen heb in levende lijve. Die kleding en schoeisel zal op den duur ook worden opgenomen door Moeder Natuur. Er is een gedeelde parallel met prefab denkend acteren en wellicht dat extreme milieuactivisten nu denken te lezen dat beton dood en begraven is - nee - wat door de natuur is aangeboden zal nooit verloren gaan.

Een beton element komt tot leven door het in een bekisting te storten. Het proces om een betonelement in een gebouw te plaatsen voor de ”eeuwigheid “ is de aankleding uit de metafoor. Denk aan de bekisting / wapening / instortvoorzieningen / kraanhandelingen / transport enz. Er is wel een groot verschil en dat is het feit dat ik niet voor eeuwig ben, maar het betonelement zou dat wel kunnen zijn.

“Zitten we daar op te wachten”?

De technieken die links en rechts om ons heen ontstaan zorgen voor de variatie in functionaliteit van een betonnen gebouw. Het recyclen, herinrichten, demontabel maken, opnieuw opbouwen enzovoort van een object geeft het de vrijheid en levensduur voor wat in Egypte al als “The After Live “werd genoemd.

Beton is opgebouwd uit natuurlijke materialen en in de nieuwste ontwikkelingen gaat men op zoek naar cementvervangers. De bindmiddelindustrie verschuift naar een proces waarin de eigenschappen van cementgebonden beton er op het blijvende karakter en zogenaamde ‘tweede en derde leven” niet op in gaan boeten.

De duurzaamheidseigenschap van beton wordt gekoppeld aan het proces van milieu-ontlastend creëren.

Het gaat en moet ook snel maar niet overhaast. Milieu belastende aspecten worden bij Byldis in kleine stappen teruggedrongen. ‘Grote stappen snel thuis’ is een andere zijde van een prefab denkend aspect als er daadwerkelijk een project in de vorm van een woontoren de lucht in gaat. Goed beschouwd in feite ook een milieu-ontlastend traject omdat een half jaar of zelfs één jaar eerder klaar zijn met de toren een behoorlijke bijdrage aan verminderde Co2 belasting geeft dan traditioneel bouwen aan een gelijkwaardig project op dezelfde vierkante meters aarde.

Relatief snel én voor “altijd” bouwen – hoezo teveel milieubelastend?

LANG LEVE – meer dan één leven lang - BETON !

But wait... there's more! 

In "Beton stukjes" vertelt Gerard Brood over zijn werk als Senior Kwaliteitsmedewerker en Betontechnoloog bij Byldis. Naast passie voor zijn werk heeft hij ook een liefde voor het omschrijven van zijn waarnemingen. Alle blogs bekijken? Ga naar: beton blog.